فعالیت آنزیم‌های گوارشی و شاخص‌های رشد و تغذیه ماهی قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) تغذیه شده با جیره‌های غذایی حاوی نانوذره نیکل و سیلیمارین

توسعه سریع و افزایش روز افزون استفاده از نانو ذرات موجب نگرانی­هایی در زمینه احتمال ورود این مواد به محیط­های آبی و بروز مسمومیت در آبزیان شده است. هدف مطالعه حاضر ارزیابی تجویز خوراکی ترکیب حفاظت کننده سیلیمارین به منظور مقابله با اثرات سمی نانوذره اکسید نیکل با تأکید بر فاکتورهای رشد و فعالیت آنزیم‌های گوارشی ماهی قزل آلای رنگین کمان می‌باشد. برای این منظور تعداد 1200 قطعه ماهی (01/0±83/3 گرم) در هشت تیمار آزمایشی شامل تیمار شاهد و هفت تیمار دیگر بصورت ترکیبی از مقادیر مختلف نانوذره اکسید نیکل (0، 100 و 500 میلی‌گرم در هر کیلوگرم غذا) و سیلیمارین (0 و 1 گرم در هر کیلوگرم غذا) در ماه­های اول و دوم آزمایش تقسیم گردیدند.  هر تیمار در سه تکرار انجام شد و آزمایش به مدت 60 روز ادامه یافت. یافته‌ها نشان داد که بیشترین میزان فعالیت آنزیم آمیلاز مربوط به تیمار 6 (00/1± 56/16)، ‌(فاقد نانوذره اکسید نیکل و حاوی 1 گرم سیلیمارین- 500 میلی‌گرم نانوذره اکسید نیکل و به همراه 1 گرم سیلیمارین) بود که با تیمار‌های 5 (فاقد نانوذره اکسید نیکل و حاوی 1 گرم سیلیمارین - حاوی 100 میلی­گرم نانوذره اکسید نیکل و 1 گرم سیلیمارین)، 7 (100 میلی­گرم نانوذره اکسید نیکل و فاقد سیلیمارین - 100 میلی­گرم نانوذره اکسید نیکل و فاقد سیلیمارین) و 8 (500 میلی­گرم نانوذره اکسید نیکل و فاقد سیلیمارین- 500 میلی­گرم نانوذره اکسید نیکل و فاقد سیلیمارین) اختلاف معنی‌دار داشت (05/0P≤). بیشترین فعالیت آنزیم آلکالین پروتئاز مربوط به تیمار1 (05/0± 54/0)، (فاقد نانوذره اکسید نیکل و سیلیمارین- فاقد نانوذره اکسید نیکل و سیلیمارین) بود ‌که با تیمارهای 7 و 8 اختلاف معنی‌دار داشت (05/0P≤). بیشترین میزان فعالیت آنزیم لیپاز مربوط به تیمار 4 (500 میلی گرم نانوذره اکسید نیکل و حاوی 1 گرم سیلیمارین- فاقد نانوذره و حاوی 1 گرم سیلیمارین) (04/0±03/1) بود که با اکثر تیمار‌ها اختلاف معنی‌دار داشت (05/0P≤). حضور همزمان سیلیمارین و نانوذره در جیره غذایی تیمارهای 3 (حاوی 100 میلی­گرم نانوذره اکسید نیکل و 1 گرم سیلیمارین- فاقد نانوذره اکسید نیکل و حاوی 1 گرم سیلیمارین)، 4، 5 و 6 موجب افزایش فعالیت آنزیم­های گوارشی در مقایسه با تیمارهای 7 و 8 گردید. همچنین در مطالعه حاضر وجود سیلیمارین، نانوذره اکسید نیکل و همچنین استفاده همزمان سیلیمارین و نانوذره اکسید نیکل اثری بر شاخص­های رشد و ضریب تبدیل غذایی تیمارهای مختلف نداشت (05/0P>). البته به نظر می­رسد در صورت افزایش مدت زمان رویارویی با نانوذره و سیلیمارین، امکان تغییر شاخص­های رشد و کارآیی تغذیه­ وجود دارد که نیازمند بررسی بیشتری است.